تحلیل توزیع فضایی نهشته های لسی در جنوب و جنوب شرقی دریای کاسپین

از آنجایی­ که نهشته­های لسی، به‎دلیل فرسایش­پذیری بالا و داشتن خصوصیات ژئوتکنیکی ویژه، مستعد مسائل محیطی متعددی هستند، تحلیل توزیع فضایی آنها در راستای مدیریت مسائل محیطی، اهمیت زیادی دارد. از این ­رو، هدف از این پژوهش بررسی توزیع فضایی نهشته­های لسی و نقش آنها در مدیریت و توسعۀ محیطی محدودۀ مورد مطالعه است. این پژوهش با استفاده از بازدیدهای میدانی، تصاویر ماهواره­ای، نقشه­های زمین­شناسی، مدل ارتفاعی رقومی زمین و نقشۀ کاربری اراضی انجام گرفت. نتایج نشان می­دهد لس­ها با نسبت­های مختلفی، بالادست حوضه­های رود­خانه­های نکا، گرگان و اترک را پوشانده‌اند و سبب افزایش بار رسوبی این رودخانه­ها، به‎ویژه در هنگام طغیان می‎شوند و درنهایت آثار تخریبی آنها را افزایش می‎دهند. حضور درصد بالایی از لس­ها در ارتفاعات و شیب­های پایین و همچنین ایجاد تپه­های برش‎خورده، انواع فرسایش­های شیاری، پایپینگ، خندقی و بدلندها، بیانگر عملکرد فرایند­های رودخانه­ای در طول زمان هستند. با توجه به اینکه تعدادی از روستاهای استان گلستان از نهشته­های لسی پوشیده شده­اند و این نهشته­ها نسبت به فرسایش، فرونشست، فروریختگی و زمین­لغزش مستعد هستند، بایستی مدیران محیط در اجرای طرح­های عمرانی، به‎ویژه سازه­های ساختمانی، جاده­ها و همچنین شبکه­های آبیاری و زهکشی در این مناطق، دقت عمل لازم را داشته باشند.